Maika-7 a Presidente ti MMSU

Aldaw ti Biyernes, Agosto 18. Iti daytoy nga aldaw a kaumanko  ti baro a Presidente ti Mariano Marcos State University (MMSU) a ni Ma’am Shirley Castañeda Agrupis, babaen ti pannakasarita kenkuana ti maysa a gayyem iti Unibersidad (ni Herdy Yumul nga adda iti Opisina ti Strategic Communication) – a pinatgan met ni Ma’am Shirley. Maysa nga oras ti nailatang a panagpatangmi (iti panangkadua kaniak ni Manong Reynaldo E. Andres nga adda met laeng iti Opisina ti Strategic Communication ken kaduak met laeng a mannurat ti Bannawag).

 

Kas baro a mangidaulo (nangrugi iti puestona a kas maikapito a president ti MMSU idi Hulio 31, 2017 ken aggibus ti takemna inton’ Hulio 31, 2021), ammok nga adu ti pakakumikoman ni Ma’am Shirley ket pagyamanak la unay ta adda naibingayna a bassit a tiempona a para iti Bannawag.

 

Sumungsungad pay laeng ti agtawen iti limapulo ket dua a sigud a lider-estudiante (student leader), mannursuro ken agsuksukisok (researcher) iti MMSU, madlawmo ti paragsitna nga umasideg a nakibesobeso kaniak. Siguden nga agam-ammokami gapu ta nakasarsaritami idin maipanggep kadagiti gapuananna iti bioethanol ken black garlic research ngem kadagitoy laeng a makapagsaritakami maipanggep iti kabibiagna.

 

“Dimo suroten ti komportable a dalan a sementado a gagangay a pagpagnaan ti kaaduan. Piliem ‘tay nabato wenno adda likkalikkaongna gapu ta ti rukod ti balligi, isu ti distansia manipud iti naggapuam agingga iti agdama a ‘yanmo,” daytoy ti nabagas a sungbatna no ania ti pilosopia iti biag.

 

Tubo iti Bangag, Aparri, Cagayan ni Ma’am Shirley. Buridek iti siam nga agkakabsat. Kadagupanda nga agkakabsat, isu laeng ti adda titulona. Kabayatan ngamin a madardaripespes iti ling-et a makiseksekka ken makigapgapas iti ilida ken ti kabangibangda a lugar iti Ayaga, Flora (Apayao), Pamplona ken Sanchez Mira, Cagayan a pakiteggedanna no tiempo ti panagani, pinilitna kano dagiti nagannak kenkuana a pagbasaenda gapu ta dina kayat nga agnanayon lattan a iti talon ti yanna.

 

Babaen ti tulong dagiti kameng ti pamiliana, kakabagian ken gagayyemna, in-inut a naisakadna ti panagbasana. “Iskolar ng Bayan” koma iti University of the Philippines iti Diliman a pangalaanna koma idi iti BS Statistics ngem ad-adda a pinilina ti MMSU a pagbasaan ta ad-adda a makainut. Ngamin, uray libre ti tuision iti unibersidad, adu met latta ti bayadan a miscellaneous expenses ken parikutna pay ti inaldaw a balonna.

 

Tapno makatulong kadagiti nagannak kenkuana, nagbalin a working student. Iti nagkaseraanna a pamilia iti Callaguip, Batac, napadasanna ti nagpakan iti baboy, agsibug iti mula ken tumulong nga aglako iti bado iti tiendaan. Adda pay part-time na iti kaarrubada nga agdadait iti bado. No kasta nga adu ti awat daytoy a madait, tumultulong nga agkupin.

 

“Diak pulos makaisibro iti bado idi no diak mapan agsekka wenno aggapas,” kuna pay ni Ma’am Shirley ket malagipna la unay a no ibagianna ti pagadalanda iti national encampment ti Girls Scout, agkokontribusion dagiti teachers-na para iti igatangna iti unipormena.

 

Iti pannakilangenna kadagiti adu a klase ti tattao bayat ti panagubingna, nakuna ni Ma’am Shirley a nariknana la unay ti pakaigidiatan dagiti addaan ken awanan. Ket ti laeng panagbasana ti nakitana a pamuspusan tapno makalung-aw iti rigat.

 

“Tapno makainutak iti plete, aguraykami iti bagon nga agibibiahe iti irik iti ‘yanmi (Bangag, Aparri) ket agyankami iti tuktok dagiti nakamada nga irik,” kinuna pay ni Ma’am Shirley a makais-isem a manglaglagip iti biagna a kas estudiante. Nagasat kano ta addaan kadagiti nasisinged a gagayyem a karaman iti Top 5 met laeng idi (kasi iti sigud nga OIC MMSU President a ni Ma’am Prima Franco) gapu ta no aniat’ kanenda idi, isu metten ti kanenna iti recess.

 

Segun kenkuana, “Saanmo nga ipalubos a sabali ti mangidiktar iti gasatmo (destiny). Babaen ti tulong ti Apo, sika a mismo ti tulbek tapno agballigika iti arapaapmo. Ania man a rigat, kabaelan amin a sanguen no pursigidoka ken ammom ti kayatmo a gun-oden. Saanka a mabuteng a maitublak ket no maitublakka man, bumangonka ket ituloymo ti umaddang agingga a makadanonka iti kayatmo a papanan”. 

 

Sakbay ti idadalanna iti maudi nga intebiu sakbay a napili a Presidente ti MMSU, dimmalan pay ti inaudi nga anakna iti operasion (Stage 1 Carcinoma) ket kalpasan a nakapagsapata, naipadamag met kenkuana ti ipapatay ti inana.

 

“Kasla normal laengen kaniak dagitoy a pasamak. Natennebak kadagiti pannubok ket nalasatak amin ida. Diak intulok a diktaran dagitoy ti gasatko ket pagaammok a saannak nga ikkan ti Apo iti pannubok a diak kabaelan,” kinunana pay.

 

Kas kaunaan a patanor ti unibersidad (MMSU) a nagbalin a president daytoy nga institusion, kalikagumanna ti naan-anay a panagtutunos ti tunggal maysa gapu ta mamati a manipud iti puon agingga’t murdong ti maysa nga organisasion, addaan iti dakkel nga akem tapno matun-oyan ti sapasap a panagdur-as – iti biang man dagiti estudiante, mannursuro, agsuksukisok, ken dadduma pay a kameng ti unibersidad.

 

“Kas naggapu iti baba, ken iti mismo nga MMSU, ammok no ania dagiti kalkalikaguman dagiti estudiante, ammok no ania dagiti karit a sangsanguen dagiti mannursuro, dagiti researcher, ken dagiti dadduma pay nga empleado”, innayonna.

 

Adu dagiti kayatna nga aramiden a panagbalbaliw ket nariknak ti naimpapusuan a kalikagumna a mangtun-oy kadagitoy. Narigat, kunana, maipanggep iti trabahona, ngem innayonna a, “Diak iginggina gapu ta ammok ti kayatko a pagturongan.” Ket no ammona ti papananna, natalged ngarud ti MMSU kadagiti imana.

 

Nagturpos ni Ma’am Shirley iti BS Biology manipud iti MMSU idi 1985, MS Botany manipud iti UPLB idi 1992, ken PhD in Agricultural Sciences manipud iti Shizuoka University, Japan, idi 2000. Agpapada metten a propesional dagiti tallo a bungada ken Manong Ador Agrupis ti Brgy. Callaguip, Siudad ti Batac. (Ni Leilanie G. Adriano)

 

(This article appeared in the Bannawag Magazine on Sept. 4, 2017)

Gallery